Türkiye'deki seyahat acentesi unvanı, Türkiye Seyahat Acenteleri Birliği'ne (TÜRSAB) üye olmak ve Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından verilecek bir işletme belgesi almaktır.
Seyahat acenteleri, faaliyetlerine yasal olarak devam etmek için öncelikle Bakanlık'tan bir işletme belgesi almak zorundadır.
I. YÖNETMELİK
I.1. Seyahat Acentelerinin kuruluşu ve faaliyetleri, Seyahat Acenteleri Birliği Kanunu No. 1618 ve Seyahat Acenteleri Yönetmeliği tarafından düzenlenmektedir.
1618 sayılı kanunun 3. maddesi, Seyahat Acentelerini hizmetlerine göre 3 farklı gruba ayırır.
Madde 3 - Seyahat acenteleri hizmetlerine göre üç gruba ayrılır.
A) (A) Grubu seyahat acenteleri - Madde 1'de belirtilen tüm seyahat acentesi hizmetleri
B) (B) Grubu seyahat acenteleri - uluslararası kara, deniz ve hava taşımacılığı yapar ve (A) Grubu acentelerin düzenli turları için bilet satışı yapar.
C) (C) Grubu seyahat acenteleri - yalnızca Türk vatandaşları için iç tur düzenler.
(B) ve (C) Grubu seyahat acenteleri, hizmet dışındaki diğer seyahat acentesi hizmetlerini sunamazlar.
Ancak, (A) Grubu seyahat acenteleri tarafından sağlanan hizmetlere hizmet ederler.
(A) Grubu seyahat acenteleri, yurtdışı turlarında karayolu yolcu taşımacılığı yapmak istiyorlarsa uluslararası güzergahlarda yolcu taşıma yetkisi almak zorunda değildirler. Ancak, aracın Bakanlık tarafından belirlenen niteliklere uygun olup olmadığı kontrol edilir.
II. SEYAHAT ACENTESİ İŞLETME BELGESİ
1618 sayılı kanunun 4. maddesi gereğince, Türkiye'de seyahat acentesi olarak faaliyet göstermek için Kültür ve Turizm Bakanlığı'ndan işletme belgesi almak zorunludur ve işletme belgesi almak isteyenlerin başvurularına ilişkin işlemler ve prensipler yönetmelikle belirlenir.
II.1. İşletme Belgesi Başvurusu
1618 sayılı kanuna uygun olarak, tüzel kişiliklere işletme belgesi verilir.
II.1.1. İşletme Belgesi başvurusu iki aşamada yapılır.
1- Seyahat Acentesi Unvanı talebi
Seyahat Acentesi İşletme Belgesi almak için öncelikle seyahat acentesinin unvanı Kültür ve Turizm Bakanlığı Yatırımlar ve İşletmeler Genel Müdürlüğü'ne (Seyahat Acenteleri Dairesi) yazılan dilekçe ile sıralı olarak talep edilir. Başvuru en geç 15 iş günü içinde yanıtlanır. Başvuru sonucu, bakanlık web sitesindeki unvan başvuru sorgulama ekranından öğrenilebilir.
İlgili mevzuat hükümlerine uygun olarak yapılan inceleme sonucunda unvan talepleri uygun bulunmazsa, tekrar unvan talebinde bulunulabilir.
2- Seyahat Acentesi İşletme belgesi başvurusu
Unvan talebi Bakanlık tarafından onaylandıktan sonra, talep edilen bilgi ve belgelerle birlikte Türkiye Seyahat Acenteleri Birliği (TÜRSAB)’na başvurular yapılır.
Bakanlık unvan talebinin bildirilmesinden itibaren 30 gün içinde aşağıdaki belgelerle Türkiye Seyahat Acenteleri Birliği'ne (TÜRSAB) başvuruda bulunulması gerekmektedir.
· Başvuru dilekçesi (dilekçede: belgeyi talep eden şirket yetkilisinin adı soyadı, imza, açık adres, telefon ve faks numarası ve başvuru tarihi belirtilerek talebin ne olduğu açıkça belirtilir)
· Başvuru sahibi tüzel kişiliğin turizm veya seyahat acentesi faaliyetini içeren şirketin sınırlama maddelerinin yayınlandığı Ticaret Sicili Gazetesi'nin tarih ve sayısının bildirildiği beyanname,
· Temsil yetkisi olan kişi veya kişilerin belirtilen en son durumu hakkında Ticaret Sicili Onayı,
· Acente Unvanı Taahhüdü,
· Başvuru sahibi anonim şirketlerde yönetim kurulu üyeleri ve şirketin temsil yetkisine sahip olan kişi veya kişiler ile diğer şirketlerdeki tüm ortaklar ve şirketi temsil yetkisine sahip olan kişi veya kişilerin T.C. kimlik numarası ve adli sicil kaydı beyanı,
· Tüzel kişiliği temsil yetkisine sahip olan kişi veya kişilerin imza sirkülerinin aslı veya onaylı örneği,
· Seyahat acentesine ait personelin belgeye ilişkin belge ve işyeri kodu ile çalışan personelin Sosyal Güvenlik Kurumu'na ait T.C. kimlik numarası bulunan beyanname
Seyahat acentesi personeli için geçerli belgeler:
a) Otelcilik ve turizmde durumunda; lise, ön lisans veya lisans eğitimini tamamladığına dair belge,
b) Bilgi işlem sorumlusu için yabancı dil başarı belgesi,
c) Bakanlık tarafından verilen rehberlik belgesine sahip olduğunu belgelemek,
Acente sahipleri, yukarıda belirtilen belgelerden birine sahip olmaları durumunda acente personeli olarak sayılır.
Bilgi işlem sorumlusunun yabancı dil belgesinin aslı veya onaylı kopyası,
C Grubu seyahat acentesinde bilgi işlem sorumlusu belgesine gerek yoktur ve yabancı dil bilgisi aranmaz.
· 4734 sayılı Kanunun 34. maddesinde belirtilen değerlere ilişkin olarak;
a) Acenta unvanı ve şirketin yazılı olduğu orijinal teminat mektubunun TÜRSAB'a sunulması veya Kültür ve Turizm Bakanlığı Merkez Saymanlık Dairesi'nin Ankara Şubesi hesabına yatırıldığına dair orijinal belge sunulması,
b) Nakit teminatlar şirket hesabından yatırılmalıdır,
c) Kişisel hesaptan nakit teminat kabul edilmez.
d) Teminatta şirket unvanı doğru bir şekilde yazılmalıdır.
A, B ve C Grubu seyahat acenteleri için ayrı ayrı teminat miktarları belirlenir.
(Her şube için belirlenen miktarların %25'i zamanında belirlenir.)
· Seyahat acentesi merkezi için aranan gereklilikler ve kuruluş prensipleri, kurulacak her bir şube için de geçerlidir.
II.2. Üye Kayıt Süreci
TÜRSAB tarafından yapılacak denetim sonucunda, yasal düzenlemelerde belirtilen koşullara sahip seyahat acentesi adayı işletmeler TÜRSAB üyesi olarak kaydedilir ve üyelik kayıt ücreti ödenir.
II.3. Üyelik İptali
TÜRSAB tarafından uygun bulunan ve Kültür ve Turizm Bakanlığı'na bildirilen seyahat acentesi başvurusu, Bakanlık tarafından uygun bulunmadığı takdirde üyelikleri iptal edilir ve TÜRSAB tarafından üyelik kayıt ücretleri kendilerine geri ödenir.
II.4. İsteklerin İncelenmesi ve Sonuçlandırılması
Belge başvurusuyla ilgili dilekçelerin ve eklerin incelenmesi sonucunda, TÜRSAB, seyahat acentesinin Seyahat Acenteleri Yönetmeliği'nin 17. maddesinde belirtilen niteliklere sahip olup olmadığını ve personelle ilgili kayıtların tutulup tutulmadığını denetler ve değerlendirir.
TÜRSAB, başvuru sonuçlarını yetkililere bildirir ve başvurunun kabul edildiği veya reddedildiği hakkında ilgili şirkete yazılı bir bildirimde bulunur.
Bu işlemlerin tamamlanmasından sonra, seyahat acentesi Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından verilen işletme belgesini alır ve yasal olarak faaliyetlerine devam edebilir.